*به وبلاگدوستداران ارجقخوش آمدید*

به علت به روز بودن وبلاگ از صفحات دیگر نیز دیدن فرمایید.

مدیـــــر وبــــلاگ : حــسیــــــن ملـکی ارجـــــــقی

شــــــــــمــــاره تـــــمــــاس : 09141574190

پست الکترونیک:arjagh.ir@gmail.com

فونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا ساز

تاريخ : پنج شنبه 17 مهر 1398برچسب:به علت به روز بودن وبلاگ از صفحات دیگر نیز دیدن فرمایید,, | 17:43 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |

محوطه باستانی  شهریری .(قلعه ارجق) درمحدوده زمینهای     روستای تاریخی     ارجق  واقع شده است.  
این محوطه شامل ۲۸۰ سنگ‌افراشته باستانی است که دیرینگی آن‌ها بیش از ۸ هزار سال پیش میلاد برآورد می‌شود و قدمت این مناطق به دوران اواخر مفرغ و دوره نوسنگی و مس سنگی و نیز اوایل آهن مربوط است.
این منهیر یا سنگ‌افراشته‌ها با ارتفاع متفاوت ۷۰تا ۳۶۰سانتی‌متری که اکثراً منقوش به اشکال انسان هستند. طرح انسان‌های حک شده بر روی سنگ‌ها به شکل افرادی دست به سینه و معمولاً بدون دهان است و تنها یک مجسمه حکاکی شده زن یافت شده که دارای دهان می‌باشد ازانواع منهیرهای دارای نقوش انسانی درشرق اذربایجان ،میتوان استل های قلعه ارجق  ارجق ر ابرشمرد‌دربرسی ومقایسه آثار سنگی واستل های بجامانده ازتمدن های مشابه وازنظرنوع تراش ها وشکل صورتها مخصوصا بی دهان بودن دربین تمامی منهیرهای موجود جهان بی نظیر میباشدو ازجزیره ایسترگرفته تا منهیرهای اقوام سلت اروپا ، تنها منهیرهای cambousدرجنوب فرانسه باقدمت  ۳۵۰۰سال قبل ازمیلاد باسنگ ارافراشتهای تراشیده شده شهر یری شباهت داردً.
وسعت محوطه شهریری متجاوز ار ۴۰۰ هکتاراست. و درقلمرو  اراضی  ثبت  شده  روستای ارجق و در نزدیکی  رودخانه قره‌سو واقع شده‌است. دورتادور این محوطه باستانی را زمینهای زراعی ومزارع روستای ارجق تشکیل میدهدکه دارای اسناد ثبتی میباشند   وبر خلاف نقل قولهای واهی( دربعضی سایت ها وکانا لها من دراوردی )محوطه مذکور هیچ ارتباطی با روستای پبرازمیان که تاریخ ایجاد ان به چهارصدسال هم نمیرسدندارد .ودرهیچ منابع تاریخی حتی درمکاتبات اداری معاصر تا قبل ازسال ۱۳۸۳ از این روستا که بیشتر از ۵۰ خانوار ندارد دررابطه. با محوطه شهریری نامی  نیامده است.   این درحالی است که این محوطه فبل از پیروزی انقلاب توسط دکتر کامبخش وچارلز برنی  مورد کاوشهای علمی قرار گرفته وایندو محقق  ازان بنام قلعه ارجق یادنموده  اند و درهمه منابع ایران پژوهی ونشریات باستانشناسی    به همین  عنوان    از این محل  نام برده می شود  (فصل نامه  ایرانشناسی میراث فرهنگی سل دوم شماره سه مقاله دکتر هورشید ص ۸۳و۸۴) متاسفانه دکتر نوبری در سال ۸۳ گویا دست به اقدامات مجدداکتشافی زده وبر خلاف رسم امانتداری علمی وتحقیقی نام این محوطه را از قلعه ارجق مطابق سلیقه شخصی خود به شهر یری پیرازمیان  تغیر داد . که مغایر با شیوهای نوین تحقیقاتی است. واژه قلعه  از نظر علم باستان شناسی بمفهوم صرف برج وبارو که عامه از ان تلقی دارند نیست بلکه  بار معنایی خاص خودرا داردویک اصطلاح تخصصی است گو اینکه  بخشی از ان دژی هم وجود داشته است  .علی ایحال هنوزهم درارجق  محلی بنام قلعه آلتی وجود داردکه قسمت زیادی ازباغات این روستا درانجا جای گرفته است  ..
محوطه مذکور  از سه قسمت معبد، تپه و دژ
تشکیل شده‌است. ردیفهای سکونتی تاریخی ازبالای تپه تادشت ارجق  باعنایت به امارتهای موجودباستان شناسی نشان میدهد پیوندی بین معماری زیرزمینی روستای ارجق باغارقسمت ورودی معبد وجودارد.بعبارت دیگر وقتی محل معبد الف رابه دیوارقلعه موصوف به اوراتویی. متصل کنیم این امتداد دقیقادرراستای غربی شهریری به ارجق میرسد .شایان ذکراست ردیف استقرار ازبالاترین  نقطه وبلندی کنار رودخانه تا محل معبد،ازیک نظم برخوردار است .یعنی دامنه شیب غالب تپه ای که دژااورارتویی دران قرار داردو بصورت مشخصی به روستای ارجق ختم میشود. روستای ارجق یکی از قدمیترین.روستا های اذربایجان وحتی ایران بشمار میرود ودارای چندی محل تاریخی وباستانی است    از جمله تونل زیر زمینی  که متاسفانه درشرف نابودی قرار گرفته تپه تاریخی علیمیرزا که قبل از انقلاب بثت ملی رسیده محوطه های یاماج وبیتلی قایا  که دههاسکه قبل ازمیلاد بطورغیر قانونی ازانجا بدست امده وپیره شنبه .(شنب پیر) با ان قوچ مشهورش بخصوص سنگ ارشمندموسوم به ارجه داشی که نقوش برجسته زیگوراتی سطح ان قدمت انرا تادو ره سومریان پیش میبر.د   بنابه  گزارش سایتها وپایگاههای خبری ومنابع موثوق سنگ‌افراشته‌های این محل چون سرپوشیده نیستند واساساَفاقد اصول سازکارهای نگهداری علمی میباشند در معرض فرسایش و تخریب زیادی روبه‌رو هستند و در فروردین ۱۳۹۰ گردباد باعث ویرانی بخشی از این محوطه شد.طبق اخرین خبرها  اززمان ثبت تاریخی این محوطه تاکنون که درسال هشتادوسه  توسط میراث فرهنگی استان درزمره فهرست اثار ملی  کشور به ثبت مجدد رسیده است  .  متاسفانه . هشتاد درصد  ان از میان رفته‌است و هنوز هم در معرض خراب شدن میباشد.
رفرانسها
۱-مجله هنر ومردم دوره جدید شمار ۶۱سال ۱۳۴۷
۲-مجله بررسی های تاریخی  شماره ۲ سال ۴سیف الدین قایم مقائمی دوره سنگ افراشتها سال۴۸
۳-اذربایجان پیش ازتاریخ وپس ازان تالیف اسمائیل وکیلی انتشارات ندای مهر۴-
زینه المجالس تالیف مجدالدین محمد الحسنی چاپ سنگی سال۱۲۶۲ص۴۷۴
۵-قلعه های تاریخی آذربایجان تالیف بهروز

فونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا ساز

تاريخ : شنبه 13 آذر 1395برچسب:خلیلی,ارجق, | 18:4 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |

جلوه های زیبائی درروستای ارجق
[بخش اول .].
زی یه چائی..z
 زییه چایی. مرکب از :زییه +چای+ی
زی یه تصحیف شده (زینه) است که در زبان ترکی به مجموع ریزابه هائی ،میگویند. که ازچشمه های  سطحی کم ععمق جاری شده و  در همواریهاودرسراشیبی ها بهم پیوسته ودرنهایت جویبارها ورودها را بوجود میاورند. ریزابهاگاهی
حتی  از کف.ودیواره  خودجویها ورودخانه تراوش میکنند. اینگونه آبها ی جاری کم فشاروکم حجم وآرام  رادرزبان محلی  (زینه) مینامند مثل زینه بولاغ ،و  زینه  آرخ .وزینه چای .شهریار درشعر معروف سهندیه میگوید[[سئل کیمی ظلمی باسیلدی ، زینه ارخ اولدی کسیلدی]] معادل آن درزبان .فارسی آب باریکه میباشد.همانطورکه اشاره شد از بهم پیوستن  ریزچشمه ها دریک مسیر طولانی بوجود آمده و جویبار یارودخانه ها را تشکیل می دهند،بیهی است (.چای )  بمعنی رود خانه  (ی)هم  حرف اتصاف ونسبت میباشد  .پس  شکل تلفظ صحیح آن زینه چایی هست نه زییه چایی  اما چون در بین مردم به این نام  مصطلح شده آنرا غلط مصطلح میگویند  لذا کاربرد آن بصورت زییه نه تنهااشکالی ندارد اتفاقا گوش نواز وخوش اهنگ  هم میباشد بهرروی  هدف بیان زیبا ئیهای آن میباشد که اینک بوصف گوشه هایی ازاین بهشت گمشده طبیعت میپردازیم :

   این رودخانه از حواشی  روستاهای دامنه سبلان شروع شده وبعد ازعبور از آبادی  های مختلف به شعبه های متعدد تقسیم میگردد ودرادامه  روبه سمت شمال سرازیرمیشود وبه روستای لمبر روانه میگردد زیباترین قسمت آن ازمحلی بنام نصیر قفسی (کافه نصیر)که زمانی از تفرجگاه های باصفای منطقه بوده شروع شده وتامدخل ابادی لمبرادامه پیدا میکند مسیر عبورآن ازاراضی  روستای ارجق بسبب وجود باغات وکشتزاران سرسبز درحاشیه های  این رود مناظر شگفت انگیزی بوجود می آوردکه توصیف ناپذیر میباشد و  اوج تجلی  زیبایی طبیعت دراین محل ازاواسط بهار تااوایل پائیز در آنجا نمایان می گردد. بموازات امتداد رودخانه هر چه رو بپائین می آیی  ازکناره های آن رایحه دل انگیز ومستی بخش گل وگیاه وسبزه فضا را اکنده میسازد.مناظر بدیع ودلا ویز  انبوه  درختان سربفلک کشیده سپیدار وصنوبر وبید  و نهالان پر پشت  .دردوسوی رودخانه بهشت موعود را دراذهان تداعی میکند. انواع درختان  بلندبالادرطرف رودخانه ماننددل شدگان بی قرار چنان  سردرسرهم نهادهاندکه   گویی بعدازیک هجران طولانی بوصل هم رسیده اند .خنکای نوازشکرنسیم ازلابلای  درختان انبوه درهم تنییده برگها،وشاخه را چنان بوجدوشورورقص درمیاوردکه صبر وقرارازدل  پرندگان واندیبان شیداوخوش نوا می بردوآنهارا ناخودآگاه به نغمه پردازی جانفزا وامیدارد.رویش گلپونه وده ها گونه  گل وگیاه وحشی   درکناره وبستر روخانه مشام رامی نوازدودل وجانرا آرامشی عمیق میبخشد .بویژه صدای ارام ودل  نشین جریان اب همانندیک سمفونی گوش جان می نوازد و شکوه ترنم وزمزمه عاشقانه رادر فضائی سرشار از سکوت وآرامش در جای جای وجود ادمی جاری وساری می سازد واورابه نشئه.خلصه زای وصف ناپذیر  میبرد ..تاچشم کارکار میکند سبزه است وگل است وپرنده وچشمه سار.جلوه سنگریزه رنگارنگ در کف رودخانه بسان   لعل ودرّوگوهر  ازمیان زلال آب چشم هاراخیره میسازد.گویی سنگ ریزه نیستندانواع جواهراتی هستند که  ازداخل ویترین شیشه خودنمایی میکنند. ای  کاش میشد اینهمه زیبائی وطراوت دل انگیز طبیعت را توصیف کرد (ادامه دارد)
ارسال متن :اقاي داريوش خليلي
ندای ارجق:فونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا ساز



تاريخ : شنبه 22 آبان 1395برچسب:زییه چایی ارجق, | 22:27 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |

سلام شب بخیر
در مورد قلعه ارجق ( قال آلتی) یا قلعه یاماج ویا شهر زیر زمینی  از سر بالایی مسجد جامع  تاانتهای مسجد امام رضا(ع) و از بالای منزل خودتون  و خانه های خدا کریم رضایی و مرحوم احمد آقا احمدی تا مسجد امام رضا (ع)  راهروهایی منتهی می شود به قلعه ،  مکان قلعه زیر خانه های آقایان نوراله شهباز ، فرهاد صالحی ، عوض زینالی تا انتهای خانه علی دوست عبدالعلی زاده  ، همه راهروها منتهی به قلعه هسنتد ولی به خاطر بی توجهی اداره میراث فرهنگی بیشتر راهرو ریخته و ارتباط ها قطع شوده اند و اطلاع از داخل قلعه نداریم و ازآنجایی که معلوم است داخل راهرو ها فرو رفتگی وجود داردو اسکلت و استخوان های انسان است که به آن کوردخمه می گویند و سفال های شکسته دیده شده ،سالیان سال فضولات انسانی به داخل راهرو ها منتقل شده و هنوز هم اداره میراث فرهنگی نسبت به مناطق باستانی ارجق که تعدادشان کم نیست که از جمله کالوغلی داغ که قدمت بیش از ۵۰۰۰ سال اولین یکجا نشینی ارجق  است از  آب رود خانه زیه چایی استفاده می کردند ولی در اثر تغییرات به  شهر بئری به خاطر رودخانه قرسو نقل مکان شده اند ، زمین های قبرستان در کنار کانال آب کشاورزی ، دریاجه ارجق (گول) که بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارد و ،،،، تنها رو ستایی که دو قبرستان قبل از اسلام و بعد از اسلام است ، قبل از اسلام شهر یئری و زمین های قبرستان کنار کانال آب و بعد از اسلام قبرستان کنار دریاچه (گول) پشته است
عبدالله چهره پرداز

فونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا ساز

تاريخ : پنج شنبه 20 آبان 1395برچسب:ارجق,تاریخ, | 22:1 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |
تاريخ : پنج شنبه 20 آبان 1395برچسب:زیارتگاه, | 18:25 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |

من در نوشته هایم بطور پراکنده قبلا به این  تونل زیر زمینی اشاراتی داشته ام وطبق تحقیقاتی  میدانی که  درخصوص  آن بعمل آورده ام بعضی ها از آن بنام شهر زیر زمینی یاده کرده اند  وبرخی دیگرآنجارا پناهگاهی  میدانند که در موقع هجوم وتاخت قبایل  دراداوار مختلف اهالی بهمراه اموال واشیا واحشام وبطورکلی دارائی منقول خود  درداخل این  تونل پناه میگرفتند . وبعد از رفع خطر دوباره ازآنجا خارج میشدند  واین بیانگر عظمت ووسعت وامتداد ان مکان میباشد .بطوریکه    طول آن  به چند صدمتر میرسد  وعرض  وارتفاع انرا بچند متر تخمین میزنند وتادهه چهل  ابتدای ان  ازدریچه  که از دامنه ساری داغ بداخل تونل بازشده بود مشخص وقابل رویت بود (محلی که قبل  خرمن مرحوم نصیر زاده  بود) .که گویا  که  بنابه گفته   اهالی محل تا منتهی الیه  قسمت  جنوبی روستا بنام پئشته  ادامه داسته است  ( دقبقا تا  زیر منزل  امروزی آقای حسنیعلی طهماسبی )  اینکه  از محل مذکور بعنوان  پناهگاه استفاده میشده  هیچ تردیدی نیست .چراکه  پیرمردان وافراد مسن  که آنها نیز سینه به سینه از اباءواجداد خودشنیده اند  صحت این موضوع تائیدکرد ه اند  .متاسفانه درسالهای اخیر سودجویان  با زدن نقب وکاووشهای غیر اصولی باعث تخریب جدار ودیواره حجره های داخلی انرا فراهم ساخته اند ویا   با حفر چاه و.هدایت فاضلاب ها به داخل این محل تاریخی که نماد بارزی از میراث فرهنگی بشمارمیرود  اسباب تخریب وحتی نابودی انرا فراهم ساخته اند . وای بسا به اشیا گران قیمتی هم دست یافتهاند..مطالب دیگری هم هست که فعلا به این مقدار بسنده میکنیم 

 

متن ارسالی از استاد خلیلی

فونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا سازفونت زيبا ساز

تاريخ : پنج شنبه 20 آبان 1395برچسب:ارجق, آثار باستانی, | 14:55 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |
تاريخ : یک شنبه 8 فروردين 1395برچسب:, | 20:24 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |
تاريخ : چهار شنبه 3 دی 1393برچسب:, | 12:6 | نویسنده : حسین ملکی ارجقی |
صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 7 صفحه بعد